Kinh nguyệt không đều do đâu? 10 nguyên nhân cần biết

Kinh nguyệt là một phần quan trọng trong cuộc sống của phụ nữ, phản ánh sức khỏe sinh sản và tổng thể. Tuy nhiên, không phải ai cũng có chu kỳ kinh nguyệt đều đặn mỗi tháng. Hiện tượng kinh nguyệt không đều xảy ra khi thời gian giữa các kỳ kinh thay đổi bất thường, có thể quá ngắn, quá dài hoặc thậm chí mất kinh. Đây là vấn đề phổ biến, ảnh hưởng đến hàng triệu phụ nữ trên toàn thế giới. Vậy đâu là nguyên nhân gây ra tình trạng này? Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu 10 lý do thường gặp nhất dẫn đến kinh nguyệt không đều, theo góc nhìn của các chuyên gia phụ khoa.

1. Rối loạn ăn uống và thay đổi cân nặng

Chế độ ăn uống thiếu khoa học hoặc giảm cân quá nhanh có thể khiến cơ thể không sản sinh đủ hormone để duy trì chu kỳ kinh nguyệt. Những người có chỉ số khối cơ thể (BMI) dưới 18,5 thường dễ gặp vấn đề này. Ví dụ, các bạn trẻ áp dụng chế độ ăn kiêng khắc nghiệt hoặc mắc chứng rối loạn ăn uống như chán ăn tâm lý có nguy cơ cao bị chậm kinh hoặc mất kinh. Ngược lại, tăng cân đột ngột do ăn uống không kiểm soát cũng làm rối loạn hormone, gây ra kinh nguyệt không đều. Để khắc phục, cần duy trì chế độ dinh dưỡng cân đối và tham khảo ý kiến bác sĩ nếu cân nặng thay đổi bất thường.

2. Mang thai

Một trong những lý do phổ biến nhất khiến kinh nguyệt bị gián đoạn là mang thai. Khi phụ nữ có thai, cơ thể ngừng rụng trứng và kinh nguyệt không xuất hiện. Nếu bạn nhận thấy chu kỳ kinh đột nhiên dừng lại, kèm theo các dấu hiệu như buồn nôn, đau ngực hoặc mệt mỏi, hãy thử thai để xác định. Tuy nhiên, một số trường hợp mang thai ngoài tử cung cũng có thể gây ra chảy máu bất thường, dễ nhầm lẫn với kinh nguyệt. Vì vậy, khi nghi ngờ, việc thăm khám bác sĩ là cần thiết để tránh nhầm lẫn với tình trạng kinh nguyệt không đều.

3. Tâm lý căng thẳng kéo dài

Stress, lo âu hoặc áp lực công việc có thể ảnh hưởng trực tiếp đến vùng dưới đồi – khu vực trong não điều chỉnh chu kỳ kinh nguyệt. Khi tâm lý bất ổn, quá trình sản xuất hormone sinh dục bị gián đoạn, dẫn đến chậm kinh hoặc mất kinh tạm thời. Những phụ nữ thường xuyên chịu áp lực tinh thần có nguy cơ cao gặp phải kinh nguyệt không đều. Để cải thiện, bạn nên dành thời gian thư giãn, tập yoga hoặc tìm cách giảm căng thẳng thông qua các hoạt động yêu thích.

4. Sử dụng chất kích thích thường xuyên

Thói quen sử dụng rượu bia, thuốc lá, hoặc uống quá nhiều cà phê có thể làm rối loạn nội tiết tố trong cơ thể. Các chất kích thích này ảnh hưởng đến gan và hệ thần kinh, từ đó cản trở quá trình rụng trứng. Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng phụ nữ nghiện rượu nặng thường có chu kỳ kinh nguyệt thất thường hơn so với người không sử dụng. Nếu bạn nhận thấy kinh nguyệt không đều liên quan đến thói quen này, hãy hạn chế tiêu thụ và theo dõi sự thay đổi trong cơ thể.

5. Rối loạn chức năng tuyến giáp

Tuyến giáp đóng vai trò quan trọng trong việc điều hòa hormone. Khi tuyến giáp hoạt động kém (suy giáp) hoặc quá mức (cường giáp), chu kỳ kinh nguyệt có thể bị ảnh hưởng. Suy giáp thường gây kinh nguyệt kéo dài và ra nhiều máu, trong khi cường giáp khiến kinh nguyệt ngắn hơn hoặc ít hơn. Các triệu chứng khác như mệt mỏi, rụng tóc hoặc tim đập nhanh cũng có thể xuất hiện. Nếu nghi ngờ tuyến giáp là nguyên nhân gây kinh nguyệt không đều, bạn nên xét nghiệm máu để kiểm tra và điều trị kịp thời.

6. Tác dụng phụ của thuốc

Một số loại thuốc như thuốc tránh thai, thuốc chống trầm cảm, hoặc thuốc điều trị bệnh mãn tính có thể làm thay đổi chu kỳ kinh nguyệt. Đặc biệt, khi bắt đầu hoặc ngừng sử dụng thuốc tránh thai, cơ thể cần thời gian để thích nghi, dẫn đến hiện tượng kinh nguyệt bất thường. Nếu bạn đang dùng thuốc và gặp tình trạng kinh nguyệt không đều, hãy trao đổi với bác sĩ để điều chỉnh liều lượng hoặc thay đổi phương pháp điều trị phù hợp.

7. Vận động thể chất quá mức

Tập luyện thể thao với cường độ cao, đặc biệt ở các vận động viên hoặc người tập gym chuyên nghiệp, có thể làm gián đoạn chu kỳ kinh nguyệt. Khi cơ thể tiêu hao quá nhiều năng lượng, hormone điều hòa kinh nguyệt như estrogen bị suy giảm. Điều này thường thấy ở những người chạy marathon hoặc múa ba lê lâu năm. Để tránh kinh nguyệt không đều do vận động quá sức, bạn nên kết hợp chế độ tập luyện hợp lý với dinh dưỡng đầy đủ.

8. Viêm nhiễm phụ khoa

Các bệnh lý như viêm lộ tuyến cổ tử cung hoặc viêm vùng chậu có thể gây ra sự bất thường trong chu kỳ kinh nguyệt. Viêm nhiễm khiến môi trường tử cung thay đổi, ảnh hưởng đến quá trình rụng trứng và bong tróc niêm mạc. Triệu chứng đi kèm thường là khí hư bất thường, đau bụng dưới hoặc chảy máu ngoài kỳ kinh. Nếu không điều trị kịp thời, các bệnh phụ khoa này có thể dẫn đến biến chứng nghiêm trọng. Vì vậy, khi bị kinh nguyệt không đều kèm dấu hiệu lạ, hãy đi khám phụ khoa ngay.

9. Ung thư phụ khoa tiềm ẩn

Dù hiếm gặp hơn, ung thư cổ tử cung hoặc ung thư nội mạc tử cung cũng là nguyên nhân gây rối loạn kinh nguyệt. Các khối u ác tính làm thay đổi cấu trúc tử cung, dẫn đến chảy máu bất thường, kinh nguyệt ra nhiều hoặc ít hơn bình thường. Nếu bạn có thêm triệu chứng như đau khi quan hệ, khí hư có mùi hoặc sụt cân không rõ lý do, hãy cảnh giác. Việc phát hiện sớm ung thư sẽ giúp điều trị hiệu quả và giảm nguy cơ từ kinh nguyệt không đều.

10. Hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS)

Hội chứng buồng trứng đa nang là một rối loạn nội tiết phổ biến ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản. Tình trạng này xảy ra khi cơ thể sản xuất quá nhiều hormone nam (androgen), làm gián đoạn quá trình rụng trứng. Kết quả là chu kỳ kinh nguyệt trở nên thất thường, có thể kéo dài hàng tháng hoặc mất kinh hoàn toàn. PCOS còn đi kèm với các dấu hiệu như tăng cân, mọc lông nhiều hoặc mụn trứng cá. Nếu không điều trị, nó có thể dẫn đến vô sinh. Khi nghi ngờ kinh nguyệt không đều do PCOS, bạn cần siêu âm và xét nghiệm hormone để xác định.

Phải làm sao khi bị kinh nguyệt không đều?

Hiểu rõ nguyên nhân là bước đầu tiên để khắc phục tình trạng kinh nguyệt không đều. Với những trường hợp liên quan đến lối sống như stress, dinh dưỡng hay vận động, bạn có thể tự điều chỉnh bằng cách ăn uống lành mạnh, nghỉ ngơi đầy đủ và tập thể dục vừa sức. Tuy nhiên, nếu vấn đề xuất phát từ bệnh lý như tuyến giáp, viêm nhiễm hoặc PCOS, việc thăm khám bác sĩ là bắt buộc. Các phương pháp điều trị có thể bao gồm dùng thuốc cân bằng hormone, phẫu thuật (nếu cần) hoặc thay đổi thói quen sinh hoạt theo hướng dẫn y khoa.

Khi nào cần đi khám bác sĩ?

Không phải mọi trường hợp kinh nguyệt không đều đều đáng lo ngại. Tuy nhiên, bạn nên đến gặp bác sĩ nếu:

- Chu kỳ kinh kéo dài trên 35 ngày hoặc ngắn dưới 21 ngày liên tục.

- Máu kinh ra quá nhiều, quá ít hoặc có màu sắc bất thường.

- Kèm theo đau bụng dữ dội, sốt hoặc các triệu chứng toàn thân khác. Việc kiểm tra sớm sẽ giúp phát hiện nguyên nhân chính xác và bảo vệ sức khỏe sinh sản lâu dài.

Kết luận

Kinh nguyệt không đều không chỉ là vấn đề nhỏ mà còn có thể là dấu hiệu cảnh báo sức khỏe. Từ chế độ ăn uống, tâm lý đến các bệnh lý tiềm ẩn, có rất nhiều yếu tố ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt. Hy vọng bài viết này BS Online đã cung cấp cho bạn cái nhìn rõ ràng về 10 nguyên nhân phổ biến nhất. Nếu bạn đang gặp tình trạng này, đừng ngần ngại tìm đến chuyên gia phụ khoa để được tư vấn và hỗ trợ. Sức khỏe của bạn xứng đáng được quan tâm!

Từ khóa liên quan: kinh nguyệt không đều là gì, nguyên nhân kinh nguyệt không đều, kinh nguyệt không đều có nguy hiểm không, cách chữa kinh nguyệt không đều, rối loạn kinh nguyệt, kinh nguyệt không đều có thai không, chu kỳ kinh nguyệt không đều, thuốc trị kinh nguyệt không đều, kinh nguyệt không đều nên làm gì, dấu hiệu kinh nguyệt không đều, kinh nguyệt không đều do đâu, ăn gì chữa kinh nguyệt không đều, kinh nguyệt không đều khi nào cần khám, kinh nguyệt không đều điều trị ở đâu, kinh nguyệt không đều có ảnh hưởng gì không