Phải làm sao khi bị đại tiện ra máu tươi không rõ nguyên nhân?

Tình trạng đại tiện ra máu tươi, nhất là do bệnh trĩ và các bệnh lý hậu môn – trực tràng đang ngày càng trẻ hóa. Trước đây, người mắc thường trên 30 tuổi, nhưng giờ đây nhiều bạn trẻ chỉ từ 14–15 tuổi cũng gặp phải. Điều này cho thấy ảnh hưởng rõ rệt của lối sống hiện đại. Vậy nguyên nhân là gì và đại tiện ra máu tươi có phải dấu hiệu bệnh nguy hiểm? Cùng tìm hiểu trong bài viết sau nhé!

Đại tiện ra máu tươi có nghĩa là gì?

Máu tươi xuất hiện khi đại tiện là hiện tượng máu có màu đỏ tươi, thường thấy lẫn trong phân, dính trên giấy vệ sinh hoặc nhỏ giọt vào bồn cầu sau khi đi vệ sinh. Màu đỏ tươi này cho thấy máu chưa bị tiêu hóa hay biến đổi do tiếp xúc với dịch tiêu hóa, từ đó xác định tổn thương nằm gần phần dưới của đường tiêu hóa, cụ thể là hậu môn, trực tràng hoặc đoạn cuối đại tràng. 

Đại tiện ra máu đỏ tươi là dấu hiệu bất thường ở đường ruột dưới

Hiện tượng đại tiện ra máu tươi thường là dấu hiệu của các vấn đề sức khỏe như bệnh trĩ, nứt kẽ hậu môn, viêm nhiễm hoặc polyp trực tràng. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, đây cũng có thể là biểu hiện của những bệnh lý nghiêm trọng hơn như ung thư đại trực tràng. Do đó, khi xuất hiện đại tiện ra máu tươi, người bệnh không nên chủ quan mà cần đi khám để được chẩn đoán chính xác và điều trị kịp thời, tránh các biến chứng nguy hiểm.

Nguyên nhân gây đại tiện ra máu tươi

Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng đại tiện ra máu tươi, từ các vấn đề lành tính đến những bệnh lý nghiêm trọng cần được phát hiện sớm:

Bệnh trĩ

Thực tế, tỷ lệ người Việt mắc các bệnh gây đại tiện ra máu tươi, đặc biệt là bệnh trĩ rất cao. Theo thống kê, từ 35-60% dân số Việt Nam bị trĩ, trong đó nữ giới chiếm khoảng 61%. Khi đại tiện, nhất là lúc rặn, các búi trĩ dễ bị tổn thương và chảy máu. Máu thường có màu đỏ tươi, nhỏ giọt hoặc phun thành tia sau khi đi cầu, thường không lẫn vào phân, gây khó chịu và lo lắng cho người bệnh.

Nứt kẽ hậu môn

Là vết rách nhỏ ở lớp niêm mạc hậu môn, thường do táo bón lâu ngày hoặc đi ngoài phân cứng. Máu thường đỏ tươi, dính trên giấy vệ sinh và kèm theo cảm giác đau rát dữ dội khi đại tiện.

Viêm loét trực tràng/đại tràng

Các bệnh viêm ruột như viêm loét đại tràng (viêm loét đại tràng vô căn) hoặc bệnh Crohn có thể gây viêm và loét niêm mạc, dẫn đến chảy máu. Máu thường lẫn trong phân, kèm theo tiêu chảy, đau bụng và sụt cân.

Viêm loét niêm mạc đại tràng khiến phân có máu, đau bụng quặn thắt

Polyp đại tràng, trực tràng

Là những khối u nhỏ lành tính phát triển trên niêm mạc ruột. Một số polyp có thể chảy máu, đặc biệt là khi chúng lớn. Mặc dù lành tính, một số loại polyp có thể phát triển thành ung thư nếu không được loại bỏ.

Viêm túi thừa

Là tình trạng viêm các túi nhỏ (túi thừa) hình thành ở thành đại tràng. Viêm túi thừa có thể gây chảy máu, đau bụng và sốt.

Ung thư đại tràng, trực tràng

Đây là nguyên nhân nghiêm trọng nhất. Đại tiện ra máu tươi (hoặc máu sẫm màu) có thể là một trong những triệu chứng sớm của ung thư. Các triệu chứng khác bao gồm thay đổi thói quen đại tiện, đau bụng, sụt cân không rõ nguyên nhân.

Các nguyên nhân khác

Nhiễm trùng đường ruột, tổn thương do vật thể lạ, tác dụng phụ của một số loại thuốc (như thuốc chống đông máu) cũng có thể gây chảy máu.

Dấu hiệu nhận biết đại tiện ra máu tươi

Đại tiện ra máu tươi là hiện tượng máu màu đỏ tươi xuất hiện khi đi vệ sinh, là một dấu hiệu cảnh báo sức khỏe mà bạn không nên bỏ qua. Dưới đây là một số dấu hiệu nhận biết phổ biến giúp bạn dễ dàng phát hiện và xử lý kịp thời:

✦ Máu dính trên giấy vệ sinh: Đây là dấu hiệu thường gặp nhất. Sau khi đi đại tiện và lau chùi, bạn thấy có máu màu đỏ tươi dính trên giấy. Lượng máu có thể ít hoặc nhiều.

✦ Máu nhỏ giọt hoặc phun thành tia: Khi tình trạng nghiêm trọng hơn, máu có thể không chỉ dính mà còn nhỏ thành giọt hoặc thậm chí phun thành tia vào bồn cầu sau khi bạn đi tiêu xong.

✦ Máu bao quanh phân: Máu tươi có thể bám bên ngoài cục phân, tạo thành một lớp màng đỏ. Điều này cho thấy máu chảy ra từ phần cuối của đường tiêu hóa (hậu môn hoặc trực tràng) và chưa kịp hòa lẫn vào phân.

Phân dính máu tươi là dấu hiệu xuất huyết gần hậu môn

✦ Máu lẫn trong phân nhưng vẫn giữ màu đỏ tươi: Trong một số trường hợp, máu có thể hòa lẫn với phân nhưng vẫn giữ được màu đỏ tươi, không bị biến đổi thành màu sẫm hay đen. Điều này cũng chỉ ra vị trí chảy máu không quá xa hậu môn.

✦ Đau rát hoặc ngứa ngáy hậu môn kèm theo: Máu tươi thường đi kèm với cảm giác đau, rát, khó chịu, hoặc ngứa ngáy dữ dội ở vùng hậu môn, đặc biệt là khi đi đại tiện. Đây là dấu hiệu phổ biến của các bệnh như trĩ, nứt kẽ hậu môn.

✦ Cảm giác mót rặn hoặc đi ngoài không hết phân: Một số trường hợp có thể kèm theo cảm giác muốn đi tiêu liên tục nhưng lại không đi được, hoặc cảm giác đi ngoài chưa hết phân dù đã đi xong.

Khi nào người bị đại tiện ra máu tươi cần thăm khám bác sĩ?

Mặc dù một số trường hợp đại tiện ra máu tươi có thể do nguyên nhân lành tính như trĩ, nhưng bạn tuyệt đối không nên chủ quan. Cần đi khám bác sĩ ngay lập tức nếu bạn gặp bất kỳ tình huống nào sau đây:

◆ Máu ra liên tục hoặc với lượng lớn.

◆ Đau bụng dữ dội, chóng mặt, hoa mắt, ngất xỉu, sụt cân không rõ nguyên nhân, sốt, tiêu chảy kéo dài hoặc thay đổi thói quen đại tiện.

◆ Đại tiện ra máu thường xuyên dù lượng ít nhưng lặp đi lặp lại.

◆ Có tiền sử gia đình mắc bệnh ung thư đại tràng.

◆ Trên 40 tuổi và lần đầu tiên bị đại tiện ra máu tươi.

Điều trị đại tiện ra máu tươi như thế nào?

Điều trị đại tiện ra máu tươi cần cá nhân hóa, dựa trên nguyên nhân cụ thể. Việc tự ý dùng thuốc hoặc trì hoãn điều trị không chỉ khiến bệnh nặng thêm mà còn gây ra biến chứng không lường.

Điều trị nội khoa

❖ Thuốc điều trị trĩ: Các loại thuốc này thường chứa các thành phần giúp co mạch máu, giảm sưng viêm, giảm đau và ngứa ở vùng hậu môn. Chúng có thể ở dạng viên uống, viên đặt hoặc kem bôi.

❖ Thuốc làm mềm phân: Tình trạng táo bón kéo dài là một trong những nguyên nhân phổ biến gây ra trĩ và nứt kẽ hậu môn, dẫn đến chảy máu. Thuốc làm mềm phân giúp phân di chuyển dễ dàng hơn, giảm áp lực lên thành ruột và hậu môn, từ đó giảm nguy cơ chảy máu. 

Thuốc làm mềm phân để giảm tổn thương hậu môn và hạn chế xuất huyết

❖ Thuốc bôi hậu môn: Các loại kem hoặc thuốc mỡ bôi trực tiếp vào vùng hậu môn có tác dụng giảm đau, giảm ngứa, kháng viêm và sát khuẩn tại chỗ. 

❖ Kháng sinh: Trong trường hợp có dấu hiệu nhiễm trùng ở vùng hậu môn hoặc trực tràng, bác sĩ có thể chỉ định sử dụng thuốc kháng sinh để tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh. 

❖ Kháng viêm: Thuốc kháng viêm có thể được sử dụng để giảm tình trạng viêm nhiễm ở vùng hậu môn và trực tràng, giúp giảm đau và sưng tấy

Điều trị ngoại khoa

❖ Cắt polyp qua nội soi: Phương pháp cắt polyp qua nội soi là một thủ thuật ít xâm lấn, trong đó bác sĩ sẽ sử dụng một ống nội soi mềm có gắn camera và dụng cụ để loại bỏ polyp. Sau khi cắt bỏ, polyp sẽ được gửi đi xét nghiệm để xác định bản chất (lành tính hay ác tính).

❖ Phẫu thuật khối u, hóa trị và xạ trị (nếu ung thư): Trong trường hợp đại tiện ra máu tươi là do các khối u ác tính (ung thư đại trực tràng), phương pháp điều trị sẽ phức tạp hơn và thường kết hợp nhiều biện pháp như phẫu thuật để loại bỏ khối u, hóa trị và xạ trị để tiêu diệt các tế bào ung thư còn sót lại hoặc di căn. 

❖ Thắt trĩ bằng vòng cao su: Đây là một phương pháp điều trị trĩ nội độ 1 và độ 2 khá hiệu quả. Bác sĩ sẽ sử dụng một dụng cụ đặc biệt để đặt một vòng cao su nhỏ vào gốc của búi trĩ, làm gián đoạn nguồn cung cấp máu đến búi trĩ, khiến búi trĩ bị teo lại và rụng đi sau vài ngày.

❖ Phẫu thuật Longo: Đây là một phương pháp phẫu thuật hiện đại để điều trị trĩ nội độ 3 và độ 4. Phương pháp này không chỉ cắt bỏ phần búi trĩ bị sa mà còn giúp tái tạo lại cấu trúc bình thường của ống hậu môn.

Phòng ngừa đại tiện ra máu tươi như thế nào?

Phòng ngừa đại tiện ra máu tươi hiệu quả bắt đầu từ việc xây dựng lối sống lành mạnh và duy trì hệ tiêu hóa khỏe mạnh. Táo bón và rặn mạnh khi đi ngoài là nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng chảy máu hậu môn, thường do trĩ hoặc nứt kẽ hậu môn gây ra.

Để phòng tránh, bạn nên tăng cường chất xơ trong khẩu phần ăn bằng rau xanh, ngũ cốc nguyên hạt, trái cây tươi và các loại đậu. Uống đủ nước (2–2.5 lít/ngày) giúp làm mềm phân, dễ đi ngoài hơn. Hạn chế thực phẩm cay, nhiều dầu mỡ và đồ uống kích thích.

​​​​​​​

Tăng cường chất xơ giúp cải thiện tiêu hóa và phòng táo bón

Về thói quen đi tiêu, không nên nhịn khi có nhu cầu và tránh rặn quá mức. Hãy tạo thói quen đại tiện vào một khung giờ cố định mỗi ngày, tư thế ngồi đúng cũng hỗ trợ giảm áp lực cho hậu môn.

Ngoài ra, tập thể dục đều đặn, giữ vệ sinh vùng hậu môn sạch sẽ, tránh dùng giấy vệ sinh có hương liệu và kiểm soát căng thẳng cũng đóng vai trò quan trọng. Đừng quên thăm khám định kỳ nếu có dấu hiệu bất thường để kịp thời xử lý.

Tổng kết

Hy vọng những chia sẻ trên giúp bạn hiểu rõ hơn về tình trạng đại tiện ra máu tươi và cách phòng tránh hiệu quả. Hãy luôn lắng nghe cơ thể và chủ động thăm khám khi có dấu hiệu bất thường. Nếu bạn cần tư vấn hoặc hỗ trợ, đừng ngần ngại liên hệ với bsonline.xim.tv để được các chuyên gia đồng hành và chăm sóc sức khỏe!

Nguồn: https://www.vnbacsionline.com/cach-xu-ly-khi-bi-dai-tien-ra-mau-tuoi-khong-ro-nguyen-nhan-264.html